Makbul el-Alevi’nin Seferberlik İsimli Romanının Teknik ve Tematik İncelemesi
The Technical and Thematic Analysis of Makbul el- Alevi’s Novel Seferberlik
Özet Görüntüleme: 52
/ 
PDF İndirme: 28
Anahtar Kelimeler:
Arap Dili ve Belagatı, Roman, Seferberlik, Makbul ell-Alevi, MedineÖzet
Makbul el-Alevi’nin Seferberlik adlı romanı, Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı sırasında Mekke Şerifi Hüseyin’le mücadelesine odaklanır. Romanın başkahramanı Ziyb, çölde çobanlık yaparken hırsızlar tarafından kaçırılıp Medine’de köle olarak satılır. Şeyh Abdurrahman tarafından özgürlüğüne kavuşturulan Ziyb, onun yanında çalışır ve Medine halkının Osmanlı yönetimindeki zorluklarını deneyimler. Roman, özellikle Fahrettin Paşa’nın Medine savunmasında aldığı kararlara, kutsal emanetlerin İstanbul’a taşınması ve erzaklara el konulması gibi konulara eleştirel bir bakış sunar.
Romanda Osmanlı askerleri rüşvet almakla suçlanır ve Medine halkının tehcir edilmesi işgal olarak tanımlanır. Alevi, eserinde sade bir üslup ve fasih bir dil kullanarak okuru metne çekerken, tarihî olayları kendi ideolojik bakış açısıyla yorumlamış ve Osmanlı’yı işgalci olarak tanımlamıştır. Roman, karakterlerin iç dünyalarını ve mekânları nesnel tasvirlerle sunmuştur. Ancak yazarın ideolojik vurgusu, romanın sanatsal değerini gölgede bırakmıştır.
Seferberlik romanı, sanatsal açıdan çok başarılı bulunmasa da, Arap roman ödüllerinde yer alarak ideolojik etkisini göstermiştir. Romanda Osmanlı sonrası Arap bağımsızlığı vurgulansa da, tarihî gerçekler İngiliz desteğinin Arap toprakları üzerindeki emperyalist amaçlarını ortaya koymaktadır.
Referanslar
Aktaş, Ş. (1991). Roman Sanatı ve Roman İncelemesine Giriş (2. bs). Akçağ.
Argunşah, H. (2016). Tarih ve Roman. Kesit Yayınları.
Barlak, H. (2016). Fahreddin Paşa’nın Hicaz Cephesinde Bayrak Mücadelesi. Studies Of The Ottoman Domain, 6(11).
Beyoğlu, S. (t.y.). Türk-Arap İlişkilerinin Son Kırılma Noktası: Medine’nin Tahliyesi. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 26(78), 425-460.
Can Emir, B. (2019). Rus Edebiyatında Tarihî Roman Üzerine Bir Değerlendirme. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 14(1), 285-298.
Çetin, N. (2009). Roman Çözümleme Yöntemi (7. bs). Öncü Basımevi.
Demiryürek, M. (2013). Kurgusal Metinlerde İkinci Kişili Anlatıcı ve Bakış Açısı. FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Dergisi, 2.
Doğan, M. (1994). Büyük Türkçe Sözlük (10. bs). Ülke.
el-Alevi, M. (2011). Senevatü’l-Hub ve’l-Hatîe. el-Müessesetü’l-Arabiyye li’d-Diraseti ve’n-Neşr.
el-Alevi, M. (2017). Fitne Cidde. Dâru’l-Sâkî.
el-Alevi, M. (2019). Seferberlik (1. bs). Dâru’l-Sâkî.
Eminoğlu, A. (2018). Muhammed Hasan Alvân’ın “Mevtun Sağîrun” (Küçük Bir Ölüm) Adlı Romanının Teknik ve Tematik İncelemesi. Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 46, 141-162.
Gürbüz, Ö. (2001). Düşünce ile Tema ve Konu. Kurgu Dergisi, 18, 101-108.
Harmancı, H. (2013). “Abdurrahman Munîf’in el-Escâr ve İğtiyâlu Merzûk Adlı Romanının Teknik Yönden İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 30, 67-96.
Karaca, İ. (2006). Tarihî Romanlarda Mekân-Coğrafya. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 34(34), 71-89.
Stevick, P. (1988). Roman Teorisi (S. Kantarcıoğlu, Çev.). Gazi Üniversitesi Basın-Yayın Yüksekokulu Matbaası.
Tekin, M. (2012). Roman Sanatı (11. bs). Ötüken.
Tepebaşılı, F. (2012). Roman İncelemesine Giriş (1. bs). Çizgi Kitabevi.
Yatak, S. (t.y.). Fahreddin Paşa. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi.
Yıldız, A. (2021a). Abdulvehhâb ʿÎsâvî’nin ed-Dîvânu’l-Isbartî İsimli Romanının Teknik ve Tematik İncelemesi. Akif, 51.
Yıldız, A. (2021b). Murîd el-Berğûsî’nin Raeytu Râmallah İsimli Romanının Teknik ve Tematik İncelemesi. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 21(1), 23-47.
The International Prize for Arabic Fiction. “مقبول العلوي”. Erişim 10 Kasım 2022. https://www.arabicfiction.org/ar/node/1602
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 SCIENTIFIC AND ACADEMIC RESEARCH (ISSN: 2980-308X)
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
