Türkiye'de Aile Merkezli Gelişimsel Değerlendirme Yöntemiyle Yapılan Araştırmalar: Sistematik Derleme
Studies Conducted with Family-Centered Developmental Assessment Method in Turkey: A Systematic Review
Özet Görüntüleme: 624
/ 
PDF İndirme: 267
Anahtar Kelimeler:
gelişimsel değerlendirme, aile merkezli değerlendirme, sistematik derlemeÖzet
Bu araştırmada; Türkiye'de aile merkezli gelişimsel değerlendirme yöntemiyle yapılan araştırmaları sistematik olarak gözden geçirmek amacıyla herhangi bir tarih sınırlamasına gidilmeksizin -"aile merkezli"; "gelişimsel değerlendirme"-, -"aile merkezli değerlendirme"-, -"ebeveyn görüşleri"; "gelişimsel değerlendirme"- anahtar sözcükleri kullanılarak Google Akademik veri tabanında yer alan çalışmalar
incelenmiştir. Araştırmanın dahil etme kriterleri; 0-6 yaş aralığındaki çocukların bilişsel, dil, motor, sosyal-duygusal ve özbakım gelişim alanlarından biri veya birkaçını incelemek için aile görüşlerinin göz önünde bulundurulduğu çalışmalar; dışlama kriterleri ise, çalışmaların yalnızca 6 yaştan daha büyük çocuklarla ilgili olması, derleme veya olgu sunumu olması ya da belirlenen gelişim alanlarının dışında farklı becerilerle ilgili olmasıdır. Belirlenen anahtar kelimeler ile gerçekleştirilen tarama sonrasında 5 çalışma incelemeye alınmıştır. Araştırma sonucunda incelenen çalışmalarda; araştırma yöntemi olarak en çok tarama ve kesitsel modellerin kullanıldığı, çalışmalara dahil edilen örneklem gruplarının en az 40 en çok 1099 çocuktan oluştuğu, çalışmaların hepsinde bilişsel ve motor gelişim alanlarının değerlendirildiği, ölçme aracı olarak en çok Bayley Bebekler için Gelişimsel Değerlendirme Ölçeği’nin kullanıldığı, çalışma sonuçlarına göre ise özel gereksinimli çocukların gelişiminde erken dönemde eğitimin önemli bir etken olduğu, prematüre bebeklerin veya mülteci çocukların gelişimsel açıdan riskli grupta yer aldıkları, gelişim alanlarının cinsiyet, eğitim, kardeş sayısı, anne ve baba eğitim durumundan etkilendiği görülmüştür.
Referanslar
Ayrancı Sucaklı, İ., Çelik, P., Yakut, H. İ. ve Topçu, İ. (2021). Özel Gereksinimi Olan 0-3,5 yaş aralığındaki
Mülteci Çocukların Karşılanmamış Hizmet Gereksinimlerinin Değerlendirilmesi. Zorlu Durumlarda
Ruh Sağlığı Hizmetleri Uluslararası Sempozyumu içinde . Ankara.
Bayhan, P. (2017). Erken Çocukluk Döneminde Değerlendirme. Hedef Yayıncılık, Ankara.
Bencik Kangal, S. (2016). Okul Öncesi Dönemde Değerlendirme Tanım ve Yöntemleri. P. Bayhan (Ed.) Okul
Öncesi Dönemde Alternatif Değerlendirme içinde (ss 12-22). Hedef Yayıncılık, Ankara.
Bingöler Pekcici, E. B., Ramaslı Gürsoy, T., Balcı, Ö., Çelik, P., Ayrancı Sucaklı, İ. ve Ertem, İ. (2016). Üçüncü
Basamak Sağlık Hizmeti Veren Bir Merkezde İzlenen Prematüre Bebeklerin Sağlık, Eğitim,
Rehabilitasyon ve Sosyal Alanlardaki Karşılanmamış Gereksinimleri. Jinekoloji-Obstetrik ve
Neonatoloji Tıp Dergisi, 12(5), 184–190.
Çetin, A. ve Koç, S. (2021). Özel Gereksinimli Göçmen Öğrencileri Tanılama, Yerleştirme ve İzleme Sürecinde
Yaşanan Sorunlar. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(2), 516-536.
Çiçek, N., Vitrinel, A., Cömert, S., Erdağ, G., Aksoy, F. ve Akın, Y. (2005). Prematüre Bebeklerin İzlem
Sonuçları.Türk Pediatri Arşivi, 40:33-8.
Eras, Z., Atay, G., Alyamaç Dizdar, E., Bingöler Pekcici, E. B. ve Dilmen, U. (2011). Üçüncü basamak sağlık
hizmeti veren bir hastanede taburculuk sonrasında bütüncül izlem modeli ile izlenen çok düşük doğum
ağırlıklı bebeklerin düzeltilmiş 12-18 ayda gelişimsel değerlendirmesi. Journal of Turgut Ozal Medical
Center, 18(3), 174–179.
Karaaslan, T. (2016). Gelişimin Değerlendirilmesi, İzlenmesi ve Desteklenmesinde Klinik ve İletişim Beceri
Eğitimi Neden Gereklidir? T.C. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dergisi, 4
(2), 17-31.
Karaaslan Baç, T. ve Bal, S. (2002). Çok Düşük Doğum Ağırlıklı Prematüre Bebeklerin Gelişimine Ev Merkezli
Erken Eğitim Programlarının Etkisinin İncelenmesi. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, 1(6-7), 16-35.
Kurnaz Adıbatmaz, F. B. ve Özyürek, A. (2019). Erken Çocukluk Döneminde Gelişimsel Değerlendirme Önemi:
GEÇDA Sonuçları Örneği. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (9), 1321-1343.
Köroğlu, A. Y. ve Tepeli, K. (2022). 48-72 Aylık Çocukların Gelişimlerinin Selçuk Gelişimsel Değerlendirme
Envanteri ile Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Çocuk ve Gelişim Dergisi, 5(9), 32–57.
Senemoğlu, N. (2007). Gelişim, Öğrenme, Öğretim Kuramdan Uygulamaya. Gönül Yayıncılık.
Şahin, S. (2016). Gelişimsel Bozukluklar ve Gelişimsel Değerlendirme. P. Bayhan (Ed.) Okul Öncesi Dönemde
Alternatif Değerlendirme içinde (ss 108-124). Hedef Yayıncılık, Ankara.
Tunçeli, H.İ. ve Zembat, R. (2021). Erken Çocukluk Döneminde Gelişimin Değerlendirilmesi ve Önemi. Eğitim
Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 3(3), 01-12.
Şen, S. (2008). Erken Eğitim Alan ve Almayan Down Sendromlu Çocukların Genel Gelişimlerinin Ve Görsel
Algı Becerilerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Universitesi (Turkey)
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 SCIENTIFIC AND ACADEMIC RESEARCH
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
