Covid-19 Pandemi Sürecinde Hemşirelik Öğrencilerinin Klinik Uygulamalardaki Algıladıkları Stres Düzeyleri Ve Stresle Baş Etme Davranışlarının Belirlenmesi
Determining the Stress Levels Perceived by Nursing Students in Clinical Practices and Behaviors of Coping with Stress during the COVID-19 Pandemic Process
Özet Görüntüleme: 464 / PDF İndirme: 218
Anahtar Kelimeler:
COVID-19, hemşirelik öğrencisi, stres ve başetmeÖzet
Araştırmada hemşirelik öğrencilerinin COVID-19 Pandemi sürecinde klinik uygulamalardaki algıladıkları stres düzeylerinin ve stresle başetme davranışlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın tipi tanımlayıcıdır. Araştırmanın Evrenini bir devlet üniversitesinde aktif olarak öğrenim gören ve klinik uygulamaya çıkan (2.sınıf, 3.sınıf, 4.sınıf öğrencileri) lisans hemşirelik öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklem büyüklüğü G-power 3.1.9.4 programı ile minimum 163 olarak hesaplanmıştır. Çalışmaya katılmayı kabul eden 303 Öğrenci ile çalışma tamamlanmıştır. Verilerin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu, Hemşirelik Öğrencileri için Algılanan Stres Ölçeği (HÖASÖ) ve Hemşirelik Öğrencileri için Stresle Başetme Davranışları Ölçeği (HÖSBDÖ) kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS v26 kullanılarak yapılmıştır. Verilerin analizinde (sayı, yüzde dağılımları, min. max. Değerleri vb.) tanımlayıcı istatistiksel hesaplamalara yer verilmiştir. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p<0.05 düzeyinde değerlendirilmiştir. Hemşirelik öğrencilerinin algılanan stres ölçeği toplam puan ortalaması 72,13±21,81, stresle baş etme davranışları ölçeği toplam puan ortalaması 45,67±10,73 olarak bulunmuştur. Öğrencilerin en çok stres yaşadıkları durumun ‘’Ödevlerden ve İş Yükünden Kaynaklanan Stres’’ olduğu, stresle baş etme davranışlarından en çok ‘’Sorun Çözme’’ davranışını gösterdikleri saptandı. Algılanan stresi yüksek olan ve etkin başetme davranışını kullanmayan öğrenciler için eğitim planlaması önerilebilir.
Referanslar
Akhu-Zaheya, L. M., Shaban, I. A. ve Khater, W. A. (2015). Nursing students' perceived stress and influences in clinical performance. International Journal of Advanced Nursing Studies, 4(2), 44-8.
Altıok, H. Ö. ve Üstün, B. (2013). Hemşirelik öğrencilerinin stres kaynakları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(2), 747-766.
Al-Zayyat, A. S. ve Al-Gamal, E. (2014). Perceived stress and coping strategies among Jordanian nursing students during clinical practice in psychiatric/mental health courses. Int J Ment Health Nurs, 23(4), 326-335.
Al-Qaaydeh, S., Lassche, M. ve Macintosh, C. I. (2012). Exploratory factor analysis of the pediatric nursing student clinical comfort and worry assessment tool. Journal of Pediatric Nursing, 27(5), e39-e43.
Bai, Y., Yao, L., Wei, T., Tian, F., Jin, D.-Y., Chen, L. ve Wang, M. (2020). Presumed asymptomatic carrier transmission of COVID-19. Jama, 323(14), 1406-1407.
Birimoğlu Okuyan, C. ve Deveci, E. (2020). Sağlık yüksekokulu hemşirelik bölümü öğrencilerinin stres durumları ve stresle baş etme yöntemleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 23(2), 205-211.
Biscayart, C., Angeleri, P., Lloveras, S., Chaves, T. d. S. S., Schlagenhauf, P. ve Rodríguez-Morales, A. J. (2020). The next big threat to global health? 2019 novel coronavirus (2019-nCoV): What advice can we give to travellers?–Interim recommendations January 2020, from the Latin-American society for Travel Medicine (SLAMVI). Travel Medicine and Infectious Disease, 33, 101567.
Cantekin, I., Arguvanlı Çoban, S. ve Dönmez, H. (2021). COVID-19 pandemisinde hemşirelik öğrencilerinin klinik uygulamalara yönelik algiladiklari stres düzeyi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 11(3), 592-599.
Chan, C. K., So, W. K. ve Fong, D. Y. (2009). Hong Kong baccalaureate nursing students' stress and their coping strategies in clinical practice. J Prof Nurs, 25(5), 307-313.
Chen, Y. W. Ve Hung, C. H. (2014). Predictors of Taiwanese baccalaureate nursing students' physio–psycho-social responses during clinical practicum. Nurse Education Today, 34(1), 73-7.
Çelik Yılmaz, A., Cengiz Açıl, H., Yaman, Ö., Gül, A., Aygin, D. ve Karaman, B. (2021). Hemşirelik son sınıf öğrencilerinin perspektifinden COVID-19 salgını. Efeakademi Yayınları, 193-206.
Edwards, D., Burnard, P., Bennett, K. ve Hebden, U. (2010). A longitudinal study of stress and self-esteem in student nurses. Nurse Educ Today, 30(1), 78-84.
Ekinci, M., Şahin Altun, Ö. ve Can, G. (2013). Hemşirelik öğrencilerinin stresle başa çıkma tarzları ve atılganlık düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 4(2), 67-74.
Ergin, E. ve Çevik, K. (2017). Hemşirelik birinci sınıf öğrencilerinin ilk klinik deneyimleri sırasında algıladığı stresle başetme davranışlarının incelenmesi. STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 26(5), 177-87.
Ergin, E., Çevik, K. ve Pakis Çetin, S. (2018). Hemsirelik ögrencilerinin egitimlerine ilişkin algıladıgı stres ve stresle bas etme davranıslarının incelenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 15(1), 16-22.
Gurková, E., ve Zeleníková, R. (2018). Nursing students' perceived stress, coping strategies, health and supervisory approaches in clinical practice: A Slovak and Czech perspective. Nurse Educ Today, 65, 4-10.
Güler, Ö. ve Çınar, S. (2010). Hemşirelik öğrencilerinin algıladıkları stresörler ve kullandıkları başetme yöntemlerinin belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Sempozyum Özel Sayısı, 1, 253-261.
Hamaideh, S. H., Al-Omari, H. ve Al-Modallal, H. (2017). Nursing students’ perceived stress and coping behaviors in clinical training in Saudi Arabia. Journal of Mental Health, 26(3), 197-203.
Huang, L., Xu, F. ve Liu, H. (2020). Emotional responses and coping strategies in nurses and nursing students during Covid-19 outbreak: A comparative study. PLoS One, 15(8), e0237303.
Jimenez, C., Navia-Osorio, P. M. ve Diaz, C. V. (2010). Stress and health in novice and experienced nursing students. J Adv Nurs, 66(2), 442-455.
Kara, D. (2009). Eğitim-öğretim yaşantısında stres yaratan faktörler ve aile özelliklerine göre öğrencilerin stresle başaçıkma davranışlarının incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, 255-263.
Karaca, A., Yildirim, N., Ankarali, H., Açıkgöz, F. ve Akkuş, D. (2014). Hemşirelik eğitimi stres ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 16(2), 29-40.
Karaca, A., Yıldırım, N., Ankaralı, H., Açıkgöz, F. ve Akkuş, D. (2015). Hemşirelik öğrencileri için algılanan stres, biyo-psiko-sosyal cevap ve stresle başetme davranışları ölçeklerinin Türkçe'ye uyarlanması. Journal of Psychiatric Nursing/Psikiyatri Hemsireleri Dernegi, 6(1), 15-25.
Karaca, A., Yıldırım, N., Ankaralı, H., Açıkgöz, F. ve Akkuş, D. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin algılanan klinik stres düzeyi, stres cevapları ve başetme davranışları. Journal of Psychiatric Nursing, 8(1), 32-39.
Khater, W., Akhu-Zaheya, L. ve Shaban, I. (2014). Sources of stress and coping behaviours in clinical practice among baccalaureate nursing students. International Journal of Humanities and Social Science, 4(6), 194-202.
Kirkland, M. L. S. (1998). Stressors and coping strategies among successful female African American baccalaureate nursing students. J Nurs Educ, 37(1), 5-9.
Kubin, L. ve Wilson, C. E. (2017). Effects of community volunteer children on student pediatric assessment behaviors. Clinical Simulation in Nursing, 13(7), 303-8.
Labrague, L. J., McEnroe-Petitte, D. M., Al Amri, M., Fronda, D. C. ve Obeidat, A. A. (2018). An integrative review on coping skills in nursing students: implications for policymaking. Int Nurs Rev, 65(2), 279-291.
Lai, C. C., Shih, T. P., Ko, W. C., Tang, H. J. ve Hsueh, P. R. (2020). Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2) and coronavirus disease-2019 (COVID-19): The epidemic and the challenges. International journal of antimicrobial agents, 55(3), 105924.
Lassche, M., Al-Qaaydeh, S., Macintosh, C. I. ve Black, M. (2013). Identifying changes in comfort and worry among pediatric nursing students following clinical rotations. Journal of Pediatric Nursing, 28(1), 48-54.
Lazarus, R. S. ve Folkman, S. (1984). Stress, appraisal, and coping. New York: Springer publishing company.
Lee, M. H., Holzemer, W. L. ve Faucett, J. (2007). Psychometric evaluation of the Nursing Stress Scale (NSS) among Chinese nurses in Taiwan. J Nurs Meas, 15(2), 133-144.
Li, J. B., Yang, A., Dou, K. ve Cheung, R. Y. (2020). Self-control moderates the association between perceived severity of coronavirus disease 2019 (COVID-19) and mental health problems among the Chinese public. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(13), 4820.
Luo, Y. ve Wang, H. (2009). Correlation research on psychological health impact on nursing students against stress, coping way and social support. Nurse Educ Today, 29(1), 5-8.
Mankan, T., Türkben Polat, H., Sönmez, Z. ve Sevindik, F. (2016). Hemşirelik öğrencilerinin ilk klinik stres düzeyleri ve etkileyen faktörler. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(1), 10-15.
Maridor, M., Ruch, S., Bangerter, A. ve Emery, V. (2017). Skepticism toward Emerging Infectious Diseases and Influenza Vaccination Intentions in Nurses. J Health Commun, 22(5), 386-394.
Melincavage, S. M. (2011). Student nurses' experiences of anxiety in the clinical setting. Nurse Education Today, 31(8), 785-789.
Mutlu, B., Merve, A. ve Kalayci, S. (2020). Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği dersini almiş öğrencilerin klinik rahatlik ve endişe durumu ile öz yeterlilik algisi arasindaki ilişkinin incelenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 15(26), 4293-315.
Orhan, S. ve Gümüş, M. (2021). COVID-19 pandemi sürecinde sağlık çalışanlarının bilgi, uygulama ve stres düzeylerinin incelenmesi. International Anatolia Academic Online Journal Social Sciences Journal, 7(2), 70-77
Öztürk Can, H., Öner, Ö. İ. ve Çelebi, E. (2009). Üniversite Öğrencilerinde Eğitimin Sorun Çözme Becerisine Etkisinin İncelenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 4(10), 35-58.
Seyedfatemi, N., Tafreshi, M. ve Hagani, H. (2007). Experienced stressors and coping strategies among Iranian nursing students. BMC Nurs, 6(1), 11
Sheu, S., Lin, H., Hwang, S., Yu, P., Hu, W. ve Lou, M. (1997). The development and testing of perceived stress scale of clinical practice. Nursing Research (Republic of China), 5(4), 341-351.
Sheu, S., Lin, H. S. ve Hwang, S. L. (2002). Perceived stress and physio-psycho-social status of nursing students during their initial period of clinical practice: the effect of coping behaviors. International journal of nursing studies, 39(2), 165-175.
Shaban, I. A., Khater, W. A. ve Akhu-Zaheya, L. M. (2012). Undergraduate nursing students’ stress sources and coping behaviours during their initial period of clinical training: A Jordanian perspective. Nurse Education in Practice, 12(4), 204-9.
Shigemura, J., Ursano, R. J., Morganstein, J. C., Kurosawa, M. ve Benedek, D. M. (2020). Public responses to the novel 2019 coronavirus (2019‐nCoV) in Japan: Mental health consequences and target populations. Psychiatry and Clinical Neurosciences, 74(4), 281-2.
Shirom, A. (2003). The effects of work stress on health. In M. J. Schabracq, J. A. Winnubst, & C. L. Cooper (Eds.), The Handbook of Work and Health Psychology (Vol. 2, pp. 63-82). New York: Wiley Online Library.
Suresh, P., Matthews, A. ve Coyne, I. (2013). Stress and stressors in the clinical environment: a comparative study of fourth‐year student nurses and newly qualified general nurses in Ireland. Journal of Clinical Nursing, 22(5-6), 770-779.
Taghrir, M. H., Borazjani, R. ve Shiraly, R. (2020). COVID-19 and Iranian medical students; a survey on their related-knowledge, preventive behaviors and risk perception. Archives of Iranian Medicine, 23(4), 249-254.
Taşdelen, S. ve Zaybak, A. (2013). Hemşirelik öğrencilerinin ilk klinik deneyim sırasındaki stres düzeylerinin incelenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 21(2), 101-6
Topal Hançer, A., Güler, N. ve Süha, B. K. (2019). Hemşirelik son sınıf öğrencilerinin algıladıkları stres ve stresle baş etme davranışları. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 11(4), 347-356.
Tuğut, F., Tuğut, N. ve Yeşildağ Çelik, B. (2021). Sağlık alanında okuyan öğrencilerin COVID-19 pandemi sürecinde durumluk süreklilik kaygı, algılanan stres ve depresyon düzeylerinin belirlenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(2), 136-144.
Yamashita, K., Saito, M. ve Takao, T. (2012). Stress and coping styles in Japanese nursing students. Int J Nurs Pract, 18(5), 489-96.
Yan, Y. E., Turale, S., Stone, T. ve Petrini, M. (2015). Disaster nursing skills, knowledge and attitudes required in earthquake relief: Implications for nursing education. Int Nurs Rev, 62(3), 351-359.
Yılmaz, M., Yaman, Z. ve Erdoğan, S. (2017). Öğrenci hemşirelerde stres yaratan durumlar ve baş etme yöntemleri. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(2), 88-99.
Yildirim Keskin, A. ve Molu, B. (2021). Hemşirelik öğrencilerinin COVID-19 pandemi sürecinde sağlık bilişleri ile depresyon anksiyete stres düzeyleri arasındaki ilişkisi. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(2), 241-249.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 SCIENTIFIC AND ACADEMIC RESEARCH
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.