Neoliberal Sağlık Politikaları ve Hekim Göçü
Neoliberal Health Policies and Doctor Migration
Özet Görüntüleme: 1424
/ 
PDF İndirme: 1010
Anahtar Kelimeler:
Hekim göçü, sağlık yönetimi, neoliberal sağlık.Özet
1980 sonrası benimsenen neoliberal yaklaşımlar 2000’li yıllara gelindiğinde hız kazanmış ve 2003 yılında gelindiğinde Sağlıkta Dönüşüm Programı ile birçok alanında yapılan köklü değişikliklerle sağlık sistemi hayatına dahil olmuştur. Programın sağlık sektörünün hayatına giren birçok yeniliğin pozitif çok fazla etkisi olmasına karşın negatif bazı getirileri de olmuştur. Bunlardan biri de son zamanlarda gündemi işgal eden hekimlerin yurtdışı çalışma isteklerinin yoğunlaşması olmuştur. Sağlık sektöründe bir sorun haline gelen hekim göçlerinin nedenlerinin saptanması önemli bir hale gelmiştir. Çalışma literatür taraması yöntemiyle Türkiye’de 2003-2021 sağlık istatistik verileri, OECD istatistikleri verileri, mesleki haber portalları ulusal ve yabancı literatürde sağlık işgücü, özellikle hekimlerle ilgili yapılmış çalışmalar taranmıştır. Yurtdışı kaynaklarda istatistik verileri derlenerek Türkiye’de çalışan hekimler başta olmak üzere dünya hekimlerinde oluşan göç isteğinin nedenlerini belirginleştirmek amaçlanmıştır. Araştırma sonucunda, hekimlerin sağlık politikaları, iş yükü, ücret yetersizliği, malpraktis davaları ve sağlıkta şiddet gibi nedenlerle göçe yöneldikleri yönünde bulgulara ulaşılmıştır.
Referanslar
Al B., Zengin S., Deryal Y., Gökçen C., Arı Yılmaz D., Yıldırım C., (2012). Sağlık çalışanlarına yönelik artan şiddet. The Journal Of Academic Emergency Medicine, 11 (2), 115-124.
Akbayrak, E. (2020). Türk doktorların göçü: Dil kursundaki 700 öğrencinin 125’i doktor. https://bluesyemre.com/2022/03/18/turk-doktorlarin-gocu-dil-kursunda ki-700-ogrencinin-125i-doktor/ (Erişim Tarihi, 11.10.2022)
Akpınar Talip A., Taş Y. (2013). Performansa dayalı ek ödeme sistemine ilişkin hekimlerin tutumları üzerine Kocaeli Üniversitesi Araştırma ve uygulama Hastanesi’nde bir araştırma. Çalışma ve Toplum, 2, 167-181.
Alptekin, U. (2019). Türkiye sağlık sisteminin yeniden yapılandırılması: Neoliberal politikaların etkileri (Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Annagür, B. (2010). Sağlık çalışanlarına yönelik şiddet: Risk faktörleri, etkileri, değerlendirilmesi ve önlenmesi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 2(2), 161-173.
Ataay, F., & Acar, E. (2009). Neoliberal reformlar ve toplumsal muhalefet. Editör: Mustafa Kemal Coşkun, Yapı, Pratik, Özne içinde, 157-172.
Badak, K., (2020). Türkiye'de sağlık sektörü için insan kaynakları: Mevcut durum, zorluklar ve çözümler. Turan-Sam Dergisi, 12 (46), 371-387.
Baritçi, F., (2017). Suriyeli mültecilerin Türk toplumuna uyum süreci üzerine bir araştırma. Aksaray Üniversitesi, Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 17 (17), 227- 245.
Bayat, A.H., (2010). Tıp Tarihi, Pınarbaşı Matbaacılık, 2. Baskı, İstanbul: Merkezefendi Geleneksel Tıp Derneği Yayınları.
Bilge, Y. (2008). Medikolegal düzlem tıpta uygulama hataları. https://dspace.ankara. edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12575/11035/Medikolegal%20D%C3%BCzlem%20T%C4%B1pta%20Uygulama%20Hatalar%C4%B1.pdf?sequence=1&isAllowed=y. (Erişim. Tarihi. 12.05.2022).
Bozdemir, E., (2020). Özel hastanelerde hekimlik hizmet alımı uygulamasının mali açıdan analizi Konuralp Tıp Dergisi, 12(1), 87-96.
Cavlak, H., Dilay, K. (2014). Avrupa Birliği’nde sağlık çalışanlarının hareketliliği ve Türkiye. International Anatolia Academic Online Journal Social Sciences Journal, 2(2), 62-80.
Çıraklı, Ü., (2020). 18 OECD ülkesinde 2002-2018 yılları arası kişi başı ortalama hasta muayene sürelerinin karşılaştırılması. Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Dergisi, 3 (1), 43-54.
Dündar M, Emekli R., Şener E., (2019). Anadolu’daki tıbbın doğuşu, Dünyadaki ilk tıp okulu olarak Gevher Nesibe Tıp Medresesi ve Darüşşifası. Bilimname Erciyes Üniversitesi, (3), 79-103.
Eastwood, J. B., Conroy, R. E., Naicker, S., West, P. A., Tutt, R. C., Plange-Rhule, J., (2005). Loss of health professionals from Sub-Saharan Africa: the pivotal role of the UK. The Lancet, 365(9474), 1893-1900.
Elmacıoğlu, L. (2022). “Hekimler göçü" tüm zamanların zirvesinde: 281 hekim daha yurtdışı yolunda. https://www.indyturk.com/node/548251/sa% C4%9Flik/hekimler-g%C3%B6%C3%A7%C3%BC-t%C3%BCm-zamanlar%C4%B1n-zirvesinde-281-hekim-daha-yurtd%C4%B1%C5%9F%C4%B1-yolunda. (Erişim Tarihi, 09.10.2020). (Erişim Tarihi:1 Eylül 2022).
Er, T., Ayoğlu, F.N., Açıkgöz, B., (2021). Sağlık kullanımına yönelik şiddet: risk, fayda, değerlendirmesi ve fiyat artışı. Türk Halk Sağlığı Dergisi, 19 (1), 69-78.
Erkan, A. (2011). Performansa dayalı ödeme: Sağlık bakanlığı uygulaması. Maliye Dergisi, 160(1), 423-438.
Etiler, N., (2011). Neoliberal politikalar ve sağlık emek gücü üzerindeki etkileri. TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi,11(42), 2-11.
Günaydın, D. (2011). Küreselleşmenin refah devleti sağlık politikalarına etkileri: Türkiye Örneği. (Doktora Tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Kaya,R.R., Kaya, E., (2019). Hekimlerin yönetim macerası: Melez iş kimliği ve hekim yöneticiler. SDÜ Sağlık Yönetimi Dergisi, (1). 82-102.
Koçak, Y., Terzi, E., (2012). Türkiye’de göç olgusu, göç edenlerin kentlere olan etkileri ve çözüm önerileri. Kafkas Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(3), 163-184.
Köroğlu, S. A., (2015). Literatür taraması üzerine notlar ve bir tarama tekniği. GiDB Dergi, (01), 61-69.
Oral, R., Günaydın H., Mazı M.İ., (2018). Çalışan hakları ve güvenliği birimlerinin işleyişi ile beyaz kod başvurularının retrospektif olarak değerlendirilmesi (Konya İli Örneği). Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 5(2), 142–153.
Öcal, F. (2017). Neoliberal sağlık politikalarının etkinlik analizi. Fiscaoeconomia, 1(1), 77-98.
Özata, M., Özer, K., Akkoca, Y., (2018). Konya il merkezinde çalışan hekimlerde defansif (çekinik) tıp uygulamalarının araştırılması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(1), 132- 139.
Özcan, F., Erdinç, Y., (2017). Türkiye’de sağlık çalışanları şiddet tehdidi altında. The Journal of Turkish Family Physician, 8(3). (66-74).
Padarath, A., Chamberlain, C., Mccoy, D., Ntuli, A., Rowson, M., Loewenson, R., (2003). Health personnel in Southern Africa: confronting maldistribution and brain drain. Durban: Health Systems Trust. (Güney Afrika), MEDACT (Birleşik Krallık), Uluslararası Kalkınma Araştırma Merkezi (Kanada), EQUINET Tartışma Belgesi. 1-41.
Sağlık Bakanlığı (2022). Sosyal güvenlik reformu faz 2. https://pydb.saglik.gov.tr/TR-32172/saglikta-donusum-ve-sosyal- guvenlik-reformu-projesi-ii-faz.html. (Erişim Tarihi: 11.10.2021).
Sağlık Bakanlığı, (2022). Merkezi hekim randevu sistemi. https://www.mhrs.gov.tr/ hakkimizda.html. (Erişim Tarihi: 05.09.2022).
Sağlık Bakanlığı, (2016). Sağlık istatistikleri yıllığı. https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/ 13183,sy2016turkcepdf.pdf?0 .(Erişim Tarihi, 09.03.2022).
Sağlık ve Sosyal Hizmet Çalışanları Sendikası, (2013). Sağlık çalışanları şiddet araştırması. https://www.sagliksen.org.tr/cdn/uploads/gallery/pdf/fbda8576fd0d6d6de70f52f76b914672.pdf. (Erişim Tarihi, 18.04.2022).
TC. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi, (2022). https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat? MevzuatNo=209&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=4. (Erişim Tarihi, 01.03.2022).
TDK, (2022). https://sozluk.gov.tr/. (Erişim Tarihi, 10.10.2021).
TÜİK, (2020). https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Nufus-ve-Demografi-109.
TTB, (2017). 2016-2017 Çalışma raporu https://www.ttb.org.tr/c_rapor/2016-2017/2016-2017.pdf. (Erişim Tarihi: 10.08.2022).
Türk Toraks Derneği (2016). Muayene süreleri https://toraks.org.tr/site/news/3426. (Erişim Tarihi, 02.02.2022).
WHO, (2006). The World health report https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/ 43432/9241563176_eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y. (Erişim Tarihi. 15.02.2022).
Yıldırım, T. (2009). Sağlık sigortası ve uluslararası göç: Göçler için bir inceleme. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 62 (3), 87-94.
Yılmaz, A. (2019). Göç ve kadın: “Göçün feminizasyonu” ve kadın göçmenlerin durumu. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17 (1), 383-400.
Yiğit, A., Uğurluoğlu, D., (2020). Türkiye’de hekime yönelik fiziksel ve sözel şiddet düzeyinin meta analiz Yöntemiyle Belirlenmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 7(1), 99-111.
Yoket, Ü. (2003). Eski çağda tıp. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi STED 12 (2), 76-78.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2022 SCIENTIFIC AND ACADEMIC RESEARCH
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
