Eğitim Yönetiminde Tükenmişlik Ve Sinizm Alanyazınlarından Çıkarılabilecek Uygulama Önerileri
Implementation Suggestions that can be Drawn from the Literature on Burnout and Cynicism in Education Management
Özet Görüntüleme: 337
/ 
PDF İndirme: 173
Anahtar Kelimeler:
Eğitim Yönetimi, Tükenmişlik, Sinizm, Örgütsel SinizmÖzet
Öğretmenler ve okul yöneticileri çeşitli nedenlerle yaşanan stres sonucunda olumsuz durumlarla baş etmek zorundadır. Tükenmişlik ve sinizm bu olumsuz psikolojik durumlardan başlıcalarıdır. İş bölümü ve uzmanlaşmanın arttığı modern zamanlarda tükenmişlik ve sinizm konusu önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Konu hakkında yapılan çalışmaların sayıca fazlalığı bu duruma işaret etmektedir. Yönetici ve öğretmenlerin çalışma ortamlarında yaşadıkları sorunların bilinmesi ve çözüme kavuşturulması verilen eğitimin kalitesi açısından önemlidir. Bu çalışmada öğretmenlerin yaşadığı sinizm ve tükenmişlik hakkındaki sorunlar üzerinden öneriler geliştirilmektedir. Çalışmada derleme yöntemi kullanılmıştır. Akademik veri tabanlarından tükenmişlik ve sinizm taranmış ve alan yazındaki konu ile ilgili çalışmalar incelenmiştir. Tükenmişliği etkileyen bireysel, sosyal ve örgütsel birçok faktör mevcuttur. Kişilik yapısı, olaylara bakış açısı, iş yükü, öğretmenlik mesleğini kendine uygun görmeme, aidiyet duygusu gibi faktörler öğretmenlerin tükenmişlik düzeyini etkilemektedir. Yöneticilere şunlar önerilebilir: Öğretmenlere eğitim öğretim hizmeti dışında görevler vermekten kaçınması, kalabalık sınıf mevcutlarının azaltılması, adaletli iş bölümü ve öğretmenlerin sosyal ilişki kurmalarına yönelik piknik, gezi gibi etkinlikleri planlamaları. Tükenmişliğe karşı bireysel olarak da herkesi memnun etme çabasında olmamak, hobi edinmek, spor yapmak, sosyal ilişkileri artırmak gibi bazı uygulamalar gerçekleştirilebilir. Eğitim kurumlarında sinizmi önleme ve iş verimliliğini artırma konusunda; yöneticilere, dürüstlük değerini ön planda tutarak, adaletli davranmaları ve örgüt iklimini gözden geçirerek gerekli düzenlemeleri yapmaları önerilebilir. Ayrıca öğretmenlerin kendilerini rahat ifade edebileceği ortamlar oluşturulup, okulda alınan kararlara katılımlarının sağlanması önerilebilir.
Referanslar
Akdemir B., Kırmızıgül B. ve Zengin Y.(2016). Örgütsel Sinizm ile İş Performansı. Arasındaki İlişki ve Bir Araştırma. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi.6 (2), 115-130.
Akın, U. ve Oğuz, E. (2010). Öğretmenlerin İşkoliklik ve Tükenmişlik Düzeylerinin İlişkisi ve Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 3 (3), 309-327.
Akın, U.(2015). Okullarda Örgütsel Sinizm ve Güven İlişkisinin İncelenmesi: Öğretmenler Üzerinde Bir Araştırma. Eğitim ve Bilim, 40(181), 175-189.
Akman, B., Taşkın, N., Özden, Z. ve Çortu, F.(2010). Okul Öncesi Öğretmenlerinde Tükenmişlik Üzerine Bir Çalışma.İlkoğretim Online, 9(2), 807-815, 2010.
Aksu, A. ve Baysal A. (2005). İlköğretim Okulu Müdürlerinde Tükenmişlik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 41(41), 7-24.
Altınöz M., Çakıroğlu D., Çöp S. ve Kahraman E.(2017). Örgütsel Sessizliğin Örgütsel Sinizm Üzerine Etkisi: Bir Alan Araştırması. Electronic Journal of Vocational Colleges, 73-79 .
Ardıç, K. ve Polatçı S.(2008). Tükenmişlik Sendromu Akademisyenler Üzerinde Bir Uygulama. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10 / 2 (2008). 69-96.
Ardıç, K. ve Polatçı, S. (2009). Tükenmişlik Sendromu ve Madalyonun Öbür Yüzü: İşle Bütünleşme. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi.0 (32) , 21-46
Başol, G. ve Altay M. (2009). Eğitim Yöneticisi ve Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi, 15,(58), 191-216.
Bilgiç, H. F.(2017) Liderlik ile Örgütsel Sinizm İlişkisi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 1 (2), 90-98.
Cemaloğlu, N. ve Kayabaşı Y. (2007). Öğretmenlerin Tükenmişlik Düzeyi ile Sınıf Yönetiminde Kullandıkları Disiplin Modelleri Arasındaki İlişki. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27 (2), 123-155. Çıkla, M.(2020). Ahmet Hamdi Tanpınar ve Sinizm. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih- Coğrafya Fakültesi Türkoloji Dergisi 24 (1), 56-77.
Derin N. ve Demirel E. T. (2012).Tükenmişlik Sendromunun Örgütsel Bağlılığı Zayıflatıcı Etkilerinin Malatya Merkez’de Görev Yapan Hemşireler Üzerinde İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2), 509-530 .
Dolgun, U.(2015). Tükenmişlik Sendromu. Özler, Derya (edit.) Örgütsel Davranışta Güncel Konular, Bursa: Ekin Yayınevi.
Duman, N., Sak, R. ve Şahin Sak İ.T.(2020). Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri ile Örgütsel Sinizm Tutumlarının İncelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (1), 1098-1127.
Eriş H. ve Kaya A.(2020). Sağlık Çalışanlarında Sinizmin İş Doyumuna Etkisi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD) Eurasian Journal of Researches in Social and Economics (EJRSE, 2148-9963
Görmen, M.(2017). Örgüt Kültürünün Örgütsel Sinizm Tutumları Üzerine Etkisi. Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi Yıl: 2017 Cilt: 8 Sayı: 15.
Güllüce, A.Ç. ve İşcan, Ö.F. (2010). Mesleki Tükenmişlik ve Duygusal Zeka Arasındaki İlişki. Some of the authors of this publication are also working on these related projects: 5 (2 , 7-30.
Helvacı, M. A. (2010). Örgütsel Sinizm. Hasan Basri Memduhoğlu (edit.) ve Kürşad YILMAZ (edit.), Yönetimde Yeni Yaklaşımlar içinde, Ankara: Pegem Akademi.
Işıkhan, V., Körükçü Ö. ve Gökçearslan Çiftçi E. (2007). Sınıf Öğretmenlerinin İş Ortamında Yaşamış Olduğu Bazı Sorunlar Ve Tükenmişlik. Toplum ve Sosyal Hizmet, 18(1), 69-88.
Işıkhan, V. (2016). Çalışanlarda Tükenmişlik Sendromu, TÜSAD Eğitim Kitapları Serisi, (Editörler: Gülhan, M. ve Yılmaz, Ü.), 366-391.
Kaçmaz N. (2005). Tükenmişlik Sendromu. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 68, 29-32.
Kalağan, G. ve Güzeller, C.O.(2010). Öğretmenlerin Örgütsel Sinizm Düzeylerinin İncelenmesi.Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 83-97.
Karakelle, S. ve Canpolat, S. (2008). Tükenmişlik Düzeyi Yüksek İlköğretim Öğretmenlerinin Öğrencilere Yaklaşım Biçimlerinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, , 33(147), 106-118.
Koçak, R. (2009). Okul Yöneticilerinin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 65-83.
Mete, Y. ve Serin H.(2015). Okul Yöneticilerinin Babacan Liderlik Davranışı İle Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık ve Örgütsel Sinizm Davranışları Arasındaki İlişki. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24),147-159.
Naktiyok, A. ve Karabey C. N. (2005). İşkoliklik ve Tükenmişlik Sendromu. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19 (2), 179-198.
Okutan, E. (2013). Çalışma Hayatında Güncel Bir Sorun Olan Tükenmişlik Sendromunun Çalışanların Mesleğe ve Çalıştıkları Kuruma İlişkin Görüşleri Perspektifinden Değerlendirilmesi. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(4), 43-58.
Ören, N. ve Türkoğlu H. (2006). Öğretmen Adaylarında Tükenmişlik. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (16).
Özler, D. E., Atalay, C. G. ve Şahin M. D.(2010). Örgütlerde Sinizm Güvensizlikle mi Bulaşır? Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2), 47-57.
Saykal, A. ve Uluçınar Sağır, Ş. (2021). Türkiye'de Öğretmen Yeterlikleri ve Teknolojik Pedagojik Alan Bilgisi Araştırmaları. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7 (2), 115-137.
Sağlam Arı, G. ve Çına Bal, E. (2008). Tükenmişlik Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi. Yönetim ve Ekonomi, 15(1), 131-148.
Türk Dil Kurumu, (2023). “Tükenmişlik”, içinde Güncel Türkçe Sözlük, https://sozluk.gov.tr, erişim tarihi: 15.05.2023
Tokmak M.(2019). Örgütsel Sinizm ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişkiye Yönelik Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 53, 183-202.
Torun, A. , Torun, A. ve Üçok, D. I. (2014). Tükenmişliği Etkileyen Olumsuz Tutum Ve Beklentiler: Sinik Tutum Ve Psikolojik Sözleşme İhlali Algısı Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 28 (1), 231-250.
Tuğrul, B. ve Çelik, E. (2002). Normal Çocuklarla Çalışan Anaokulu Öğretmenlerinde Tükenmişlik. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (12) , 1-11
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 SCIENTIFIC AND ACADEMIC RESEARCH
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
