ALGILANAN ETKİLEME TAKTİKLERİNİN ÇALIŞAN PERFORMANSI ÜZERİNDEKİ ETKİSİNDE PSİKOLOJİK SERMAYENİN ARACI ROLÜ: TURİZM SEKTÖRÜNDE BİR ARAŞTIRMA
The Mediating Role of Psychological Capital on the Relationship Between Perceived Influence Tactics and Employee Performance: A Research on Tourism Industry
Özet Görüntüleme: 159 / PDF İndirme: 113
Anahtar Kelimeler:
çalışan performansı, psikolojik sermaye, etkileme taktikleri, konaklama işletmeleriÖzet
İnsana ve bilgiye verilen değerin artmakta olduğu günümüz dünyasında diğer disiplinlerde olduğu gibi örgütsel davranış araştırmalarında da örgüt içi iletişim ve etkileşimi anlamaya yönelik çalışmalar hız kazanmaktadır. Literatürdeki mevcut çalışmalara rağmen araştırma konusu ile ilgili üç değişkenin birlikte ele alındığı bir çalışmaya rastlanmamış olup yapılan bu araştırma ile bu konuda alan yazının zenginleştirilmesi ve yöneticilere çalışanların performansını artırmaya yönelik doğru davranış geliştirme konusunda yol gösterici bilgiler sunma amaçlanmıştır. Araştırmada psikolojik sermayenin aracı rolü çerçevesinde yöneticilerin kullandıkları etkileme taktiklerinin algılanma biçiminin çalışanların performansını ne ölçüde etkilediği ortaya konmaya çalışılmıştır. Araştırma hizmet işletmeleri olması ve insan ilişkilerinin ön planda olması sebebiyle turizm sektöründe faaliyet gösteren konaklama işletmelerinde gerçekleştirilmiştir. Bu doğrultuda araştırmanın örneklemini Antalya’da bulunan 4 ve 5 yıldızlı otel işletmeleri çalışanları oluşturmuştur. Anket tekniği ile elde edilen araştırma verileri yapısal eşitlik modeli analizi ile test edilmiştir. Araştırmada yapısal eşitlik modeli analizi ile ilk olarak yöneticilerin kullanmış olduğu etkileme taktiklerinin çalışanların performansı üzerindeki etkisi araştırılmış daha sonra analize psikolojik sermaye de dahil edilerek etkileme taktikleri ile iş performansı arasındaki ilişkide psikolojik sermayenin aracı rolü belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın sonucunda yöneticilerin uyguladıkları etkileme taktiklerinin çalışanların performansı üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Bunun yanı sıra otel çalışanlarının etkileme taktikleri algıları ve iş performansları arasındaki ilişkide psikolojik sermayelerinin kısmi aracılık rolü üstlendiği belirlenmiştir.
Referanslar
Aiken L. R. (1996). Rating scales and checklists: Evaluating behavior, personality and attitudes. New York: John Wiley.
Akdoğan, A. ve Polatçı, S. (2013). Psikolojik sermayenin performans üzerindeki etkisinde iş aile yayılımı ve psikolojik iyi oluşun etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 273-294.
Avey, J. B., Hughes, L. W., Norman, S. M. ve Luthans, K. W. (2008). Using positivity, transformational leadership and empowerment to combat employee negativity. Leadership and Organization Development Journal, 29(2), 110-126.
Avey, J. B., Reichard, R., Luthans, F. ve Mhatre, K. H. (2011). Meta-analysis of the impact of positive psychological capital on employee attitudes, behaviors, and performance. Human Resource Development Quarterly, 22(2), 127-152.
Bacon, D. R., Sauer, P. L.ve Young, M. (1995). Composite reliability in structural equations modeling. Educational and Psychological Measurement, 55(3), 394-406.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York : Freeman.
Baron, R. M. ve Kenny, D. A. (1986). The moderator – mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1173-1182.
Bekrek, K. G. (2011). A study on the relationship between managerial influence tactics and organizational commitment with the moderating role of androgynous leadership. (Yayınlanmamış doktora tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Bollen, K. A. (1989). A new incremental fit index for general structural equation models. Sociological Methods and Research, 17(3), 303-316.
Brandt, T., Gomes, J. F. S. ve Boyanova, D. (2011). Personality and psychological capital as indicators of future job success? A multicultural comparison between three European countries. The Finnish Journal of Business Economics, 3(11), 263-289.
Browne, M. W. ve Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit. Sage Focus Editions, 154, 136-162.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Castro, S., Douglas, C., Hochwarter, W., Ferris, G.ve Frink, D. (2003). The effects of positive affect and gender on the influence tactics - job performance relationship. Journal of Leadership and Organizational Studies, 10(1), 1-18.
Chen, D. J. Q. ve Lim, V. K. G. (2012). Strength in adversity: The influence of psychological capital on job search. Journal of Organizational Behavior, 33(6), 811–839.
Çetin, F. ve Basım, H. N. (2012). Örgütsel psikolojik sermaye: Bir ölçek uyarlama çalışması. Amme İdaresi Dergisi, 45(1), 121-137.
Eisenberger, R., Huntington, R., Hutchison, S. ve Sowa, D. (1986). Perceived organizational support. Journal of Applied Psychology, 71(3), 500- 507.
Erez, M., Rim, Y. ve Keider, I. (1986). The two sides of the tactics of influence: Agent vs. target. Journal of Occupational Psychology, 59(1), 25–39.
Erkoç, İ. Ç. (2015). Algılanan örgütsel destek ve iş performansı arasındaki ilişkide özyeterlilik faktörünün düzenleyici rolü: Bankacılık sektöründe bir araştırma. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Falbe, C. M. ve Yukl, G. (1992). Consequences for managers of using single influence tac¬tics and combinations of tactics. Academy of Management Journal, 35(3), 638-652.
Ferris, G. R., Judge, T. A., Rowland, K. M. ve Fitzgibbons, D. E. (1994). Subordinate influence and the performance evaluation process: Test of a model. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 58, 101-135.
Guilford, J. P. ve Fruchter, B. (1978). Fundamental statistics in psychology and education. (6th ed.). New York: McGraw-Hill.
Higgins, C. A., Judge, T. A. ve Ferris, G. R. (2003). Influence tactics and work outcomes: A meta-analysis. Journal of Organizational Behavior, 24(1), 89–106.
Hu, L. T. ve Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
İraz, R. ve Akgün, Ö. (2011). Örgütsel bağlılığın çalışan performansı üzerine etkilerini ölçmeye yönelik bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 14(1-2), 225-250.
Kipnis, D., Schmidt, S. M. ve Wilkinson, I. (1980). Intraorganizational influence tac¬tics: Explorations in getting one’s way. Journal of Applied Psychology, 65(4), 440–452.
Kurt, E. (2013). Algılanan sosyal destek ve iş performansı ilişkisinde işe bağlılığın aracı etkisi: Turizm işletmelerinde bir araştırma. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Kuru Çetin, S. ve Çınkır, Ş. (2014). Okul yöneticileri ve öğretmenlerin birbirlerini etkileme taktiklerinin örgütsel adalet ile ilişkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(5), 50-64.
Larson, M. ve Luthans, F. (2006). Potential added value of psychological capital in predicting work attitudes. Journal of Leadership and Organizational Studies, 13(1), 75-92.
Luthans, F., Avey, J., Avolio, B., Norman, S. M. ve Combs, G. (2006). Psycho¬lo¬gi¬cal capital development: Toward a micro-intervention. Journal of Orga¬nizational Behavior, 27(3), 387-393.
Luthans, F., Avey, J. B., Avolio, B. J. ve Peterson, S. (2010). The development and resulting performance impact of positive psychological capital, Human Resource Development Quarterly, 21(1), 41-67.
Luthans, F., Avolio, B. J., Avey, J. B. ve Norman, S. M. (2007). Positive psychological capital: Measurement and relationship with performance and satisfaction. Personnel Psychology, 60(3), 541–572.
Luthans, F., Avolio B., Walumbwa F. ve Weixing L. (2005). The psycho¬logical capital of Chinese workers: Exploring the relationship with per¬for¬mance. Management and Organization Review, 1(2), 249-271.
Luthans, F., Luthans, K. W. ve Luthans, B. C. (2004). Positive psychological capital: Beyond human and social capital. Business Horizons, 47(1), 45-50.
Luthans, F., Youssef, C. M. ve Avolio, B. J. (2007). Psychological capital: Developing the human competitive edge. New York: Oxford University Press.
Motowidlo, J. S. ve Van Scotter, J. R. (1994). Evidence that task performance should be distinguished from contextual performance. Journal of Applied Psycho¬logy, 79(4), 475-480.
Owens, R. G. (2001). Organizational behavior in education : Instructional leadership and school reform. (7th ed.). Boston: Allyn and Bacon.
Peterson, S. J., Luthans, F., Avolio, B. J., Walumbwa F. ve Zhang, Z. (2011). Psychological capital and employee performance: A Latent growth modeling approach. Per¬son¬nel Psychology, 64(2), 427–450.
Shahzadi, I., Javed, A., Pirzada, S. S., Nasreen, S. ve Khanam, F. (2014). Impact of employee motivation on employee performance. European Journal of Business and Management, 6(23), 159-166.
Tanaka, J. S. ve Huba, G. J. (1985). A fit index for covariance structure models under arbitrary GLS estimation. British Journal of Mathematical and Statistical Psychology, 38(2), 197-201.
Tarlan, D. ve Tütüncü, Ö. (2001). Konaklama işletmelerinde başarım değerlemesi ve iş doyumu analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(2), 141-163.
Wayne S. J. ve Ferris G. R. (1990). Influence tactics, affect, and exchange quality in supervisor- subordinate interactions: A Laboratory experiment and field study. Journal of Applied Psychology, 75(5), 487-499.
Yukl, G. (2010). Leadership in organizations. (7th ed.). Upper Saddle River, New Jersey: Prentice Hall.
Yukl, G. (2013). Leadership in organizations. (8th ed.). New Jersey: Pearson.
Yukl, G. ve Falbe, C. M. (1990). Influence tactics and objectives in upward, downward, and lateral influence attempts. Journal of Applied Psychology, 75(2), 132–140.
Yukl, G., Falbe, C. M. ve Youn, J. Y. (1993). Patterns of influence behavior for managers. Group and Organization Management, 18, 5–28.
Yukl, G., Fu, P. ve McDonald, R. (2003). Crosscultural differences in perceived effectiveness of influence tactics for initiating or resisting change. Applied Psychology, 52, 68–82.
Yukl, G., Seifert, C. F. ve Chavez, C. (2008). Validation of the extended influence behavior questionnaire. The Leadership Quarterly, 19(5), 609–621.
Yukl, G. ve Tracey, J. B. (1992). Consequences of influence tactics used with subordinates, peers, and the boss. Journal of Applied Psychology, 77(4), 525–535.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2022 SCIENTIFIC AND ACADEMIC RESEARCH
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.